Dąbroszyn szczyci się bogatą historią. Prezentowaliśmy ją w dwóch odcinkach w 2021 r. Oto kolejny zbiór ciekawostek na temat tej nietuzinkowej miejscowości.
1. W 1261 lub 1262 wieś Tamprosowe (Dąbroszyn) przeszła z rąk templariuszy na własność margrabiów brandenburskich. Informacja o tym porozumieniu była pierwszą pisaną informacją o tej miejscowości.
2. Do 1641 r. wieś znajdowała się w rękach rodziny Schönebeck.
3. W ciągu kilkuset lat pałac zmieniał się. Kilka zmian wprowadzono w II poł. XVIII wieku, po zniszczeniach wojny siedmioletniej. M. in. po stronie południowej dodano zachowany do dziś portyk.
4. W 1851 r. przebudowano gmach w stylu neogotyckim, zapewne przez berlińskiego architekta Friedricha Hitziga. Został podniesiony o jedną kondygnację, a dach zakrył krenelaż, czyli zęby imitujące zwieńczenie muru obronnego. Militarnego przeznaczenie oczywiście dąbroszyński pałac nigdy nie miał.
5. Ołtarz ambonowy (niem. Kanzelaltar) to połączenie ołtarza z amboną, często spotykane w kościołach protestanckich. Prawosławna parafia w Brzozie, która odziedziczyła go po ewangelickiej poprzedniczce, przekazała obiekt Dąbroszynowi. Ponieważ takie rozwiązanie jest obce tradycji katolickiej, w kościele pw. św. Józefa ambona została umieszczona po prawej stronie ołtarza.
6. Alabastrowe popiersie Johanna Ludwiga von Schöninga, syna feldmarszałka. Jak czytamy w inskrypcji, był to „rycerz zakonu joannitów i mianowany komtur łagowski/szambelan dworu Jego Królewskiej Wysokości w Polsce i Elektorskiej Wysokości w Saksonii”. Niewiele mamy w naszym regionie poloniców z tego okresu – oto jeden z nich.
Obok personifikacja Umiarkowania i Sprawiedliwości.
7. Dziedzicowie Dąbroszyna nie modlili się z pospólstwem. Zasiadali w loży kolatorskiej wyposażonej w osobny piec.
8. Hotel i gospoda – obecnie Szkoła Podstawowa w Dąbroszynie.
9. Popiersie księcia Henryka Pruskiego (1726-1802), dłuta sławnego rzeźbiarza Jeana Houdona. Wreechowie, właściciele wsi, uczcili w ten sposób swojego patrona.
Po wojnie dzieło zostało rozdzielone – rzeźba wylądowała w gorzowskim muzeum, postument został w pałacu.
10. Dworzec w Dąbroszynie został zbudowany w 1857 r., kiedy linią kolejową przejechały pierwsze pociągi.
11. 150-letni miłorząb japoński, który uchodzi za najstarsze drzewo tego gatunku w Polsce.
il. Wikipedia, fot. W. Wróblewski i A. Czelin-Bujnicka